چرخش در مفهوم قدرت: تصور فوکویی و پسا فوکویی از قدرت

نویسندگان

علی اشرف نظری

چکیده

یکی از مجادله برانگیزترین منازعات فکری در حوزه نظریه های سیاسی بحث در باب چرخش مفهوم قدرت در دیدگاه میشل فوکو است.این مسئله که فوکو با طرح دیدگاهی بدیع، با عدول از دیدگاه های رایج، قدرت را نه صرفاً در ارتباط با سازوکارهای ساختارهای رسمی یا در قالبی صرفاً سیاسی؛ بلکه منتشر در تمام حوزه های اجتماعی می داند. فوکو خود می گوید که می خواهد راهی دیگر پیشنهاد کنم که ما را زودتر به «اقتصاد جدید روابط قدرت» برساند؛ راهی که تجربی تر، دارای ارتباط نزدیک تر با وضعیت جاری ما و متضمن رابطةای بیشتر میان نظریه و عمل است. این راه عبارت است از اینکه اشکال مقاومت در مقابل انواع مختلف قدرت را به عنوان نقطة عزیمت خود اتخاذ کنیم. با بهره گیری فوکو از روش تبارشناسی، مطالعات وی در باب قدرت جدی تر می شود و درصدد برمی آید به بررسی رابطة قدرت، دانش و پیکر آدمی بپردازد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

واکاوی قدرت فوکویی و جامعة زنداﻥگونه در نمایشنامة پاسباﻥهای مهربان کاریل چرچیل

ماهیت تئاتر سیاسی دههﻫﺎی هفتاد و هشتاد بریتانیا را ﻣﻰتوان باپایداری آن در برابر گفتماﻥهای ایدئولوژیک قدرت حاکم- به ﻭیژه حزب نومحافظهﻛﺎرمارگارت تاچر-بررسی کرد. نمایشنامهﻧﻮیسان انگلیسی که ازاندیشة میشل فوکو تأثیر بسیار گرفتهﺍند، با استناد ﺑﻪ رویدادهای تاریخ، تلاش کردﻩانددر برابر پنداشتﻫﺎی آرمانی قدرت حاکم سکوت نکنند. از جملة آنها، کاریل چرچیل است کهدر نمایشنامة پاسباﻥهای مهربان (١۹۸۴) با تأثیرپذی...

متن کامل

کالبدشناسی فوکویی دولت

رهیافت فوکویی با خارج شدن از مسئله دولت و کاوش در آن بر پایه­ی حکومت‌مندی، مسیر جدیدی از تحقیق درباره‌ی ماهیت دولت و اجزای تحلیلی آن‌را مطرح کرده است. فوکو با ابداع مفهوم «حکومت‌مندی»  علاوه‌بر ترجیح تمرکز بر کردارهای حکومتی به‌جای نهادها در نظریه‌ی سیاسی، روند دخالت ذهنیت­ها در کردارهای حکومت را به نمایش می‏گذارد و با این‌کار پرده از تحولی در ذهنیتِ حکومت در عصر جدید بر می­دارد که امروزه ابعاد ...

متن کامل

خوانشی فوکویی از مفهوم قدرت با دیدگاهی فمینیستی در رمان سرگذشت ندیمه اثر مارگارت آتوود

قدرت از دیر باز مفهومی بسیار اساسی از جامعه بوده است. نقش قدرت در روابط اجتماعی به ویژه برای گروه هایی که در اقلیت قرار دارند از اهمیت زیادی برخوردار است. مفاهیم متفاوتی در روابط قدرت نقش دارند و می توانند کفه ترازو را به سمت گروهی کج کنند. به همین دلیل درک این مفاهیم بسیار با اهمیت است. میشل فوکو یکی از چهره های مشهوری است که بر رابطه ی بین قدرت و دانش تمرکز می کند.

تحلیل انتقادی مفهوم نظارت در رمان های "جود گمنام" اثر تامس هاردی و "451 درجه فارنهایت" اثر ری بردبری، با مقایسه دو دیدگاه فوکویی و پسا فوکویی

هدف اصلی این مطالعه بررسی تحول تئوری نظارت است. اندیشمند برجسته، میشل فوکو در این زمینه کمک بسیار کرده است. در این پژوهش، مفاهیم سراسربین، نگاه، انضباط و تنبیه که در کتاب "مراقبت و تنبیه" وی منعکس شده، بازنگری می شوند. این مفاهیم با نظارت جدید ارتباط دارند. سراسربینی از طریق فرایند استیلا و نرمال کردن که به وسیلهی نهادینه کردن دیده شدن و نظارت صورت میگیرد، قدرت را اعمال می کند. "جود گمنام" اثر ...

15 صفحه اول

بررسی روابط دانش-قدرت در رمانهای آیریس مرداک: خوانشی فوکویی از دو رمان سربریده و ناقوس

قدرت از دیرباز به عنوان عامل چشمگیری در تولید دانش در نظر گرفته شده است و دانش را نیز به نوبه ی خود می توان لازمه ی تولید قدرت در جوامع دانست. تولید متقابل این دو موضوع پدید آورنده ی شرایطی بوده است که در آن طیف وسیعی از دانشٍ جمعی، اعتبارِ به ظاهر اصیل و بدیهی ای را به دست آورده است. رساله ی حاضر تلاش می کند خوانشی انتقادی از دو رمان سربریده و ناقوس اثر آیریس مرداک در چهارچوب نظریات میشل فوکو در...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
فصلنامه سیاست

ناشر: دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

ISSN 1735-9678

دوره 41

شماره 3 2011

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023